Hoe praat jij tegen jezelf?

Waarom zijn we zo onaardig tegen onszelf? Zou je ook zo doen tegen een vreemde als hij of zij iets onhandigs doet?

Iedereen praat tegen en met zichzelf. Kleine kinderen zie je vaak in de lucht kletsen en oudere mensen voeren soms een hele dialoog met zichzelf.

Hardop denken vinden we over het algemeen maar raar.

Maar degene waar je het meest mee communiceert op dagelijkse basis ben jijzelf. Je bent je er alleen meestal niet van bewust. Dus zo gek is het helemaal niet.

Waar ik me wel vaak over verbaas is hoe negatief we vaak over en tegen onszelf praten.

“Wat ben ik toch ook een kluns, ik laat ook altijd alles vallen!”

“Altijd gaat het mis, zie je wel, ik kan ook niks.”

“Waar heb ik mijn sleutels nou gelaten? Ik ben ook altijd zo vergeetachtig.”

Het zijn vaak kleine dingen. Er is een aanleiding, je laat iets vallen, bent iets kwijt of maakt een foutje. Het stelt helemaal niet zoveel voor maar met onze gedachten en woorden maken we het veel groter en dramatischer dan het is. We koppelen één klein foutje of onhandigheid meteen onze identiteit: ik ben zo dom, ik ben een sukkel!

Waarom zijn we zo onaardig tegen onszelf? Zou je ook zo doen tegen een vreemde als hij of zij iets onhandigs doet?

Op onbewust niveau heb je in je jeugd meegekregen wat goed en wat fout is. Mijn vader liet me bijvoorbeeld altijd weten dat het beter kon. Zijn intentie was heel goed, want hij wilde het allerbeste in mij naar boven halen. Maar doordat ik al een negatief zelfbeeld had, dacht ik dat hij heel veeleisend was, zodat ik, als ik een fout maakte, mezelf vertelde “zie je wel je bent niet goed genoeg en je kunt ook niks”.

Je hebt verschillende stemmen in je hoofd die je allemaal een rol kunt geven. De stem van de innerlijke criticus is vaak je vader of je moeder die vroeger bepaalde dingen tegen je zei die je nog op late leeftijd tegen jezelf herhaalt.

Nu kun je de innerlijke criticus (de echo uit je jeugd) als vijand zien, maar je kunt er ook aan werken om vriendschap te sluiten. Ik ben gaan onderzoeken wat er in mijn hoofd gebeurde wanneer de innerlijke criticus aan het woord was, ik kwam erachter dat wat ze zei niet waar is. Ik ben gestopt met het wegduwen van die stem en ben er juist naar gaan luisteren. Wat heeft zij te vertellen? Zonder ernaar te handelen, ben ik die stem gaan onderzoeken. Klopt het wat ze zegt? En waarom komt die stem nu naar boven? Het gebeurt bijvoorbeeld omdat je iets gaat doen wat nieuw voor je is, buiten comfortzone, dan komt vaak de stem van de innerlijke criticus of de perfectionist naar boven.

Als jij je herkent in dit verhaal dan is de kans groot dat je heel vaak negatief praat tegen jezelf, veel vaker dan je denkt. Als je negatief tegen jezelf praat, geef je onbewust het sein af dat anderen ook zo tegen jou kunnen praten. Het werkt door in de energie van je gesprekken met anderen, je zakelijke communicatie, je kinderen en je partner voelen dit ook. Het is een vicieuze cirkel, negatieve gedachten en uitspraken komen voort uit een negatief zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen. En dat wordt juist weer versterkt door jouw interne communicatie als deze heel negatief is.

Als je dat kan doorbreken en steeds liever tegen jezelf praat. Zal je zelfvertrouwen toenemen, je omgeving merkt het en je gedrag verandert ook. Je acties zullen op den duur leiden tot een beter resultaat.

Ok, maar HOE doe je dat?
Om je te helpen in dit proces heb ik een aantal oefeningen voor je.

1. Wordt je bewust van de dialoog die je met jezelf voert op dagelijkse basis.
   Schrijf bijvoorbeeld iedere avond op welke gedachten er vandaag door je heen zijn gegaan. Ga terug naar specifieke momenten: wanneer je onrust voelde, een fout maakte, een keuze moest maken of iets nieuws ging doen, schrijf dan alle gedachten op die op dat moment bij je opkwamen. Zonder oordeel, schrijf alles gewoon op.
2. Onderzoek deze gedachten. Is het positief of negatief? Waar komt het vandaan? Waarom komt het nu op? Herken je er een patroon in? Is deze uitspraak van mij of van mijn vader/moeder of van wie dan ook? Is het waar? Hoe weet je zeker dat het waar is? Hoe handel je als je deze stem gelooft?
3. Herformuleer alle gedachten die je hebt genoteerd. Buig alles wat je hebt opgeschreven om naar een positieve statement. Laat woorden als niet en geen achterwege, houd het positief. Spreek alsof je tegen een vriend praat, hoe zou je tegen hem of haar praten wanneer deze iets onaardigs over zichzelf zegt.
4. Noem je naam.
   Dan weet je brein dat je tegen jezelf praat. En komt de boodschap echt binnen. 
5. Houd het geloofwaardig. Dus als je een grote fout hebt gemaakt, doe er dan niet te nonchalant over. Dus zeg niet “oh wat ben ik toch stom, ik doe het altijd fout, ik kan ook niks!” en buig het ook niet om naar “ah joh, maakt niet uit, geen haan die ernaar kraait!”. Want dat klopt niet en is ook niet geloofwaardig voor je brein. Maak ervan: “ik ben een mens, ik mag fouten maken, van fouten leer ik het snelst.”

Met deze schrijfoefening werk je aan het proces om bewust te worden van je eigen gedachten.
Je leert de stemmen herkennen, de innerlijke criticus, de perfectionist en nog veel meer.

Het is oefenen, oefenen, oefenen en herhalen. Het is een proces, geen knop die je zomaar even aan of uit zet. Het gaat om het continue herkennen van (oude) patronen en valkuilen, gedachten en emoties. En het vervolgens anders proberen te doen.

Succes!